บทที่ 2

ทฤษฎีการทวีปเลื่อนของเวเกเนอร์

• ดร.อัลเฟรด เวเกเนอร์ ( Dr.Alfred Wegener ) ชาวเยอรมัน
• ได้ตั้งสมมติฐานว่าผืนแผ่นดินทั้งหมดบนโลกแต่เดิมเป็นแผ่นเดียวกัน เรียกว่า พันเจีย (Pangaea)) แปลว่า แผ่นดินทั้งหมด

แบ่งมหาทวีปออกเป็น 2 ส่วน ส่วนเหนือเส้นศูนย์สูตร คือ ลอเรเซีย และส่วนใต้เส้นศูนย์ คือ กอนด์วานา

• ลอเรเซีย ประกอบด้วย ทวีปอเมริกาเหนือ กรีนแลนด์ และทวีปยูเรเซีย ( ยกเว้นอินเดีย )
• กอนด์วานา ประกอบด้วย ทวีปอเมริกาใต้ ทวีปแอฟริกา ทวีปแอนตาร์กติกา ทวีปออสเตรเลีย อนุทวีปอินเดีย และเกาะมาดากัสการ์

หลักฐานสนับสนุนทฤษฎีของเวเกเนอร์

• รอยต่อของแผ่นธรณีภาค รูปร่างของทวีปบางทวีปเชื่อมต่อกันได้พอดี
• ความคล้ายคลึงกันของกลุ่มหินและแนวภูเขา
• สันเขาใต้สมุทร และร่องลึกใต้สมุทร
• หินที่เกิดจากการสะสมตัวของตะกอนจากธารน้ำแข็ง

• ซากสัตว์ดึกดำบรรพ์

• อายุหินบริเวณพื้นมหาสมุทร
• ภาวะแม่เหล็กโลกบรรพกาล

ลักษณะการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีภาค

• ขอบแผ่นธรณีภาคแยกออกจากกัน เนื่องจากการดันตัวของแมกมา ทำให้เกิดรอยแตกในชั้นหินแข็ง เปลือกโลกตอนบนทรุดตัวกลายเป็น หุบเขาทรุด

• ขอบแผ่นธรณีภาคเคลื่อนที่เข้าหากัน มี 3 แบบ

1. แผ่นธรณีภาคใต้สมุทรชนกับธรณีภาคใต้สมุทร เกิดเป็นแนวภูเขาไฟกลางมหาสมุทร เช่น หมู่เกาะมาริอานาส์ อาทูเทียน
2. แผ่นธรณีภาคใต้สมุทรชนกับแผ่นธรณีภาคพื้นทวีป เกิดรอยคดโค้งเป็นเทือกเขาบนแผ่รธรณีภาคพื้นทวีป เช่น ที่อเมริกาใต้แถบตะวันตก
3. แผ่นธรณีภาคพื้นทวีปชนกับแผ่นธรณีภาคพื้นทวีป ส่วนหนึ่งมุดลงอีกส่วนหนึ่งเกยกันอยู่เกิดเป็นเทือกเขาสูง เช่น เทือกเขาหิมาลัยในทวีปเอเชียและเทือกเขาแอลป์ในทวีปยุโรป

• ขอบแผ่นธรณีภาคเคลื่อนที่ผ่านกัน มีลักษณะเป็นแนวแตกแคบยาวมีทิศทางตั้งฉากกับเทือกเขากลางมหาสมุทรและร่องใต้ทะเลลึก เช่น รอยเลื่อนซานแอนเดรียสอยู่ในประเทศสหรัฐอเมริกา รอยเลื่อนอัลไพน์อยู่ในประเทศนิวซีแลนด์

การเปลี่ยนแปลงลักษณะของเปลือกโลก

          รอยเลื่อน คือ ระนาบรอยแตกตัดผ่านหินซึ่งมีการเคลื่อนที่ผ่านกัน และ หินจะเคลื่อนที่ตามระนาบรอยแตกนั้น แบ่งเป็น 3 ประเภท

1. รอยเลื่อนปกติ
2. รอยเลื่อนย้อน
3. รอยเลื่อนตามแนวระดับ